دیدار در اصفهان

دیدار در اصفهان: مکاشفه و مبادله در ایران صفوی

زمانی که تجارت جهانی ابریشم، اقتصاد ایران را قوت بخشید، سجع رایج چنین بود: «اصفهان، نصف جهان» است.
در سال 1598م/ 1006 ه.ق. اصفهان پایتخت جدید ایران شد، که نشان از تحولات پویای حیات سیاسی، معنوی و فرهنگی تحت سلطۀ صفویان داشت.
اصفهان صفوی شهری ثروتمند، کامیاب و پرزرق و برق، مرکز شهرنشینی خیره‌کننده‌ای در سراسر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم هجری بود.
ترسیم طرح شهری مدرن در میان این شهر قدیمی چشم‌اندازهای تازه‌ای را گشود و سیاحان بازرگان اروپایی گزارش‌های پرهیجانی از تجربیات خود منتشر کردند.
«دیدار در اصفهان» با گرد هم آوردن مجموعه‌های بین‌المللی و مشهور چستربیتی به کمک مجموعه‌های امانتی از موزه‌ی ملی ایرلند، در این مرکز شهری جهان‌وطنی در زمینه بازرگانی، تفکر، و فرهنگ بصری به سیر و سیاحت می‌پردازد.
این نمایشگاه با 65 اثر از: مجموعه‌های فارسی، ترکی، عربی و ارمنی چستربیتی، کتاب‌ها و نقشه‌های چاپ نخست از اروپا، نقاشی‌ها و طراحی‌هایی از هنرمندان بلندآوازه‌ی عصر صفوی: رضا عباسی، محمد زمان، معین مصور و بسیاری دیگر برگزار می‌شود.

https://chesterbeatty.ie/exhibitions/meeting-in-isfahan/

سرزدن به اصفهان

«سرزدن به اصفهان» مجموعۀ سخنرانی‌های جدید چستربیتی است که ماهی یکبار در عصر چهارشنبه به مناسب نمایشگاه «دیدار در اصفهان» برگزار می‌شود. این برنامه با سخنرانی متخصصان این حوزه به جنبه‌های گوناگون فرهنگی در ایران صفوی از جمله حمایت از زیارتگاه‌های سلطنتی، قهوه‌خانه‌‌های شهر، ملاقات‌های و بازدیدهای دیپلماتیک، سرامیک‌های وارداتی، چهره‌نگاری‌های روز، و نسخ خطی ادبی می‌پردازد.
سخنرانی‌های «سرزدن به اصفهان» هم به صورت آنلاین (از طریق زوم) و هم در محل (در سالن سخنرانی موزه) برگزار می‌شود. برای مهمانانی که در محل حاضر می‌شوند، هر سخنرانی با یک تور کوتاه در اصفهان با متصدی مجموعه‌های اسلامی چستر بیتی، دکتر مویا کری همراه است.

https://chesterbeatty.ie/coming-to-isfahan-on-wednesday-evenings/

حواس و لذات در تجربۀ شهری: سفری به دلِ اصفهانِ قرن یازدهم (هجری)

سخنران: فرشید امامی

Dr Farshid Emami (Assistant Professor, Rice University, Houston, Texas)

3 فروردین : 23 March

6:15 pm

اصفهانِ دورانِ مدرن متقدم،ِ شهری جهان‌وطنی بود که انواع لذت‌های حیرت‌آوری را در برابر ناظران و ساکنانش پیش می‌نهاد. این گفتگو به بررسی مکان‌نگاریِ اوقات فراغت شهر از دریچۀ متن ادبیِ «دستورالعمل سیر و سیاحت در اصفهان» که در اواسط قرن یازدهم نوشته شده است، می‌پردازد. این گفتگو، پیروِ گشت و گذار یک روزه در پایتخت صفویه که در خلال متنِ نامبرده رخ می‌دهد، به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه اصفهانِ قرن یازدهم – با نهادهای اجتماعی، بازارهای پرجنب‌وجوش، و مصنوعات مادی‌اش- تجربیاتِ شهریِ جدیدی را، به ویژه برای مردان جوان مرفه در دوران صفویه موجب شد.

https://chesterbeatty.ie/whats-on/onsite-talk-senses-and-pleasures-of-urban-experience-a-journey-through-seventeenth-century-isfahan/

انگلیسی‌ها و اصفهان: سفیران، منسوجات و سوغاتی‌ها از ایران قرن هفدهم

سخنران: امیلی هانام

Emily Hannam (Curator of South Asia, British Museum)

7 ادریبهشت: 27 April

6:15 pm

چهارصد سال پیش، آنتونی فون دایکِ بیست‌وسه ساله با صحنۀ عجیبی روبرو شد. مردی انگلیسی که سر تا پا، به سیاق درباریانِ ایران لباس پوشیده بود. فون دایک که خود پسر یک تاجر ابریشم بود، مجذوب این صحنه شد و در همان جا، با عجله طرحی از عبای گلدوزی‌شده و عمامۀ ابریشمیِ پیازی‌شکلِ مرد کشید و بافت و رنگ آن‌ها را یادداشت کرد. اما کار بدین‌جا ختم نشد و در ادامه، مرد و همسرش را در شمایلی با مقیاس بزرگ‌تر از اندازۀ واقعی نقاشی کرد. این نقاشی به همراه طرح‌های او هنوز در حکم شاهدی بر مواجهۀ کنجکاوانۀ وی با شرق باقی مانده‌ است.

مردی که بحث او رفت سِر رابرت شرلی بود، یکی از بیشمار انگلیسی‌هایی که به ایران صفوی سفر کرده بود و در آنجا زبان فارسی را آموخت و آداب و رسوم محلی را پذیرفت و این چنین آمادۀ خدمت به شاه شد. اما انگلیسی‌ها در قرن هفدهم در ایران چه می‌کردند و نتایج ماجراجویی‌هاشان در ایران و همچنین بازآمد پوشیدن این لباس‌های جدیدِ خیره‌کننده‌شان چه بود؟ در این گفتگو سفرهای سه انگلیسیِ قرن هفدهم، یعنی سر رابرت شرلی (1581ـ1628) سر توماس هربرت (1606ـ1681) و توماس موری (حدود 1605ـ1682)، در ایران دنبال می‌شود و از انگیزه‌های پشت سفرشان، تجاربشان از اصفهان و تصورات متنوعشان از ساکنان آنجا سخن می‌رود. همچنین به بررسیِ تأثیرِ فرهنگیِ سفرهای آن‌ها، چه در انگلستان و چه در ایران، می‌پردازند و این موضوع را مورد مداقه قرار می‌دهند که چرا روابط تشریفاتیِ سیاسی میان دودمان استوارت و دودمان صفوی نهایتاً پایانی نابهنگام داشت.

https://chesterbeatty.ie/whats-on/onsite-talk-the-english-and-isfahan-ambassadors-textiles-and-souvenirs-from-seventeenth-century-iran/

استادی محمد زمان و دسترسی‌اش به نسخه‌های خطی سلطنتی

سخنران: امی لندو 

Dr Amy Landau (Director of Education and Interpretation, Fowler Museum, UCLA)

4 خرداد: 25 May

محمد زمان بن حاجی یوسف نقاش دربار شاه‌سلیمان، فرمانروای صفوی (سلطنت: ۱۰۷۷–۱۱۰۵ ق.) بود. از او به عنوان مبدع فرنگی‌سازی در نقاشی ایرانی قرن هفدهم (یازدهم ق.) یاد می‌شود. از ویژگی‌های بارز سبک فرنگی محمد زمان علاوه بر مهارت در نقاشی، این بود که با هوش و مهارت خاصی با موضوعات ادبی سر و کله می‌زد.

محمد زمان فراست ادبی و مهارت نقاشی خود را در دو اثر هنری عالی شأن سلطنتی به نمایش گذاشت: خمسۀ شاه طهماسب (کتابخانه بریتانیا، لندن، کد 2265) و شاهنامۀ شاه‌عباس (چستر بیتی، دوبلین، 277).

اینکه محمد زمان بتواند به نسخه‌های خطی سلطنتی دسترسی پیدا کند و سبک مشخصۀ خود را در آنها بجای بگذارد، مستلزم آن بود که ادب خود را به نمایش بگذارد. محمد زمان به واسطۀ استادی و ذوق هنری خود در تصویرگری این شاهکارهای بزرگ مخاطبانش را محظوظ می‌کرد و این سخنرانی درپی بررسی راهکارهای فریبندۀ او در انجام این امر است.

https://chesterbeatty.ie/whats-on/onsite-and-online-talk-virtuosity-muhammad-zaman-and-imperial-access/